Czy cel inflacyjny ma jeszcze sens?

Przeczytaj także: Inflacja. Dlaczego jest ważna i jak z nią walczyć?

Cel inflacyjny określony jest na poziomie 2-3 procent w średnim okresie. Prognozy inflacyjne banku centralnego Australii są o tyle istotne, że polityka pieniężna tego banku charakteryzuje się tendencją do utrzymywania stóp procentowych na jednym z wyższych poziomów spośród państw zaliczanych do grupy wysoko rozwiniętych. Od początku ostatniego kryzysu finansowego, czyli od września
2008 r., stopy jedynie przez pół roku znajdowały się na minimalnym poziomie 3 procent (obecnie 4,25 procent). Prognozy publikowane są raz na kwartał w rożnym horyzoncie czasowym. Aby móc łatwiej dokonać porównań, przyjęliśmy prognozy w horyzoncie rocznym.
Prezentowany powyżej wykres wskazuje, iż wraz z początkiem kryzysu finansowego na rynkach globalnych prognozy inflacji zaczęły odbiegać od wartości faktycznej. Największy błąd prognozy dotyczył IV kw. 2009 r., czyli prognozy formułowanej rok wcześniej w momencie wybuchu kryzysu. W kolejnych kwartałach bank systematycznie nie doszacowywał inflacji.

Europejski Bank Centralny (ECB)

Podstawowym celem polityki pieniężnej ECB jest utrzymanie stabilności cen w strefie euro. Stabilność cen definiowana jest jako stopa inflacji zharmonizowanej (HICP) pozostająca poniżej, ale blisko 2 procent w średnim okresie czasu.

Doprecyzowując definicję stabilności cen bank stwierdza, iż również spadek cen nie spełnia tego kryterium. Prognozy inflacji ECB przygotowuje w formie przedziału od wartości minimum do maksimum. W celu zapewnienia możliwości porównań jako prognozę przyjęliśmy wartość średnią dla dolnej i górnej granicy przedziału. Z tych samych względów przyjęliśmy roczny horyzont prognoz. Zestawienie prognoz i faktycznie zrealizowanej inflacji pokazuje, iż bank początkowo przeszacował inflację. Jednak prognozy formułowane pod koniec 2009 r. i w następnych okresach charakteryzują się niedoszacowaniem oczekiwanego tempa wzrostu cen.
Narodowy Bank Polski (NBP)

Polski bank centralny jako cel polityki pieniężnej przyjął ustabilizowanie stopy inflacji w średnim okresie na poziomie 2,5 procent r/r z dopuszczalnym przedziałem wahań +/- 1 punkt procentowy (por. NBP RPP „Strategia polityki pieniężnej po 2003 roku”, Warszawa, luty 2003, str. 12). Projekcje inflacji NBP publikowane są kwartalnie wraz z publikacją „Raportu o inflacji”. Prognozy formułowane są na najbliższe 3 lata. W celu ujednolicenia analizy tak jak w przypadku innych banków centralnych przyjęliśmy roczny horyzont prognozy.
Jak widać, na powyższym wykresie NBP, podobnie jak inne banki centralne w 2008 r., prognozował inflację na nieco wyższym poziomie niż wyniosła ona faktycznie. W kolejnych latach prognozy charakteryzowały się coraz większym niedoszacowaniem inflacji.