Czy shadow banking wymaga regulacji?

Przeczytaj także: Parabanki nie oszczędzają klientów

Obecnie trwają konsultacje unijne, które mają dać odpowiedź na pytanie, w jakim zakresie i w jaki sposób instytucje pozabankowe maja być poddane regulacjom. KE rozważa rozszerzenie liczby instytucji finansowych, których działalność będzie objęta nadzorem. Dotychczas są nim w Europie i w Unii Europejskiej objęte instytucje finansujące działalność kredytową z depozytów. Jeśli instytucja finansowa prowadzi działalność przez emisje udziałów, obligacji bądź swych zobowiązań w innej formie prawnej - nie podlega nadzorowi i pozyskane przez nią środki nie są objęte gwarancjami tak, jak depozyty bankowe.

W Polsce, gdzie dyskutujemy gównie nad regulacjami sektora firm pożyczkowych, kluczową kwestią jest dopuszczenie firm pożyczkowych do wymiany informacji o kredytach i kredytobiorcach. W tej chwili firmy pożyczkowe nie mają prawa wymieniać informacji o kredytobiorcach, ponieważ są one objęte tajemnicą bankową i mogą być udostępniane tylko uprawnionym podmiotom.

Inną ważną kwestią jest powstrzymanie odpływu klientów z rynku regulowanego do parabanków. Pojawiają się już głosy ekspertów wskazujące, że wprowadzenie Rekomendacji T, zaostrzającej regulacje związane z polityką kredytową banków detalicznych, może być przyczyną odpływu kredytobiorców do firm pożyczkowych. Co ważne klienci korzystają poza sektorem nie tylko z kredytów, ale również z produktów paradepozytowych. Jak pokazują niedawne badania przeprowadzone na zlecenie KNF, dla bardzo wielu osób lokata w firmie parabankowej nie różni się niczym od lokaty w regulowanej instytucji, a swoje zaufanie do nich opierają oni w głównej mierze na komunikatach reklamowych.

- Przenoszenie się aktywności finansowej do podmiotów niepoddanych regulacjom może spowodować powstanie ryzyka systemowego, które przełoży się bezpośrednio na stabilność całego rynku – mówi dr Krzysztof Markowski. Przedstawiciele KNF coraz częściej dopuszczają możliwość liberalizacji Rekomendacji T, a równocześnie o potrzebie wprowadzenia nadzoru dla działalności całego segmentu shadow bankingu. Termin nadzór jest jednak pojemny. Postulat regulowania niekoniecznie musi sprowadzać się do rozszerzenia na sektor pożyczkowy zasad nadzoru nad bankami. Przykładem rozwiązań mniej restrykcyjnych jest nadzór NBP nad niebankowymi instytucjami płatniczymi.