Finanse gospodarstw domowych w I kw. 2013

Przeczytaj także: Finanse europejskich gospodarstw domowych

Obecna dynamika zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu kredytów wynosi zaledwie 0,1% r/r. W konsekwencji, w budżetach gospodarstw domowych spłaty kredytów równoważą się z przyrostem zadłużenia. Spowolnienie na rynku kredytów dla gospodarstw domowych wynika głównie z drastycznego spadku dynamiki zadłużenia gospodarstw domowych w obszarze kredytu mieszkaniowego – do poziomu 1% r/r. Jest to częściowo spowodowane spadkiem wartości długów gospodarstw domowych denominowanych we franku szwajcarskim, które z racji osłabienia franka zmniejszyły się w skali roku o ok. 8-10%. Niestety, kredyt konsumpcyjny również kontrybuuje znacząco do obserwowanej stagnacji rynku.

Od prawie dwóch lat (22 miesiące) utrzymuje się ujemna dynamika zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu kredytów konsumpcyjnych. Spadek zadłużenia konsumpcyjnego gospodarstw domowych sięgnął na koniec 2012 roku 4,9%.

Obecny wzrost wartości Barometru jest w głównej mierze uwarunkowany systematyczną poprawą klimatu oraz skłonności do oszczędzania gospodarstw domowych. Czynniki te będą wpływały na wzrost nadwyżki środków w sektorze bankowym. Nadwyżka ta powinna zostać spożytkowana na zwiększenie akcji kredytowej.

Wykorzystanie tych środków na akcję kredytową jest tym bardziej prawdopodobne, że Rada Polityki Pieniężnej w ostatnim okresie systematycznie obniża koszt pieniądza. Dzięki potencjalnie niższym poziomom oprocentowania kredytów, wielkość zgłaszanego przez gospodarstwa domowe popytu na kredyt powinna rosnąć.

Do pozytywnego obrazu można również zaliczyć poprawę w obszarze prognozy sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Saldo dla pytania dotyczącego prognozy sytuacji finansowej wzrosło już o ponad 10 pp. względem poprzedniego roku, co stanowi sygnał, że gospodarstwa domowe zaczynają mieć mniejsze obawy związane z sytuacją dochodową, kosztami oraz sytuacją na rynku pracy. To może być czynnikiem sprzyjającym zmniejszeniu powściągliwości w sięganiu po produkty kredytowe.

Niestety raczej nie należy się spodziewać, że gospodarstwa domowe sięgną po produkty kredytowe przeznaczone na zakup dóbr trwałych, gdyż od trzech kwartałów obserwowany jest wzrost ostrożności w prognozowaniu wzrostu wydatków na zakup dóbr trwałych. Niestety, również w danych dotyczących sprzedaży detalicznej trudno doszukać się pozytywnych sygnałów dotyczących popytu na dobra trwałe. W grudniu sprzedaż detaliczna w ujęciu rocznym spadła.