Płatności elektroniczne a szara strefa 2013

Przeczytaj także: Płatności elektroniczne a szara strefa 2010

Raport pod tytułem „Szara strefa gospodarcza w Europie w 2013 r. Zastosowanie systemów płatności elektronicznych do zwalczania drugiego obiegu gospodarczego” analizuje skalę europejskiej szarej strefy, której wielkość wynosi od 8-10% produktu krajowego brutto w Szwajcarii, Austrii, Holandii czy Wielkiej Brytanii, do niemal 30% PKB w Bułgarii, Chorwacji, na Litwie oraz w Estonii. Już wcześniejsze raporty wskazywały na silny związek pomiędzy szarą strefą a cyklem gospodarczym; tak też jest w wydaniu tegorocznym, które w szczególności zwraca uwagę na poszukiwanie przez rządy europejskie nowatorskich sposób radzenia sobie z deficytem budżetowym – właśnie poprzez ograniczanie szarej strefy, zamiast tradycyjnego podnoszenia podatków czy obniżania świadczeń społecznych.

Steve Perry, dyrektor ds. handlowych Visa Europe, powiedział: „W okresie słabnącej działalności gospodarczej, takie zjawiska jak wzrost bezrobocia, spadek dochodów oraz obawy o przyszłość popychają wielu ludzi w kierunku szarej strefy. Podczas gdy w okresie do 2009 r. walka z ukrytym obiegiem gospodarczym przynosiła rezultaty w całej Europie, obecnie jesteśmy świadkami zróżnicowanego podejścia w różnych częściach kontynentu – na zachodzie, wschodzie czy na południu – i różnych jego rezultatów. Wspólnym mianownikiem jest jednak to, że europejska szara strefa wciąż stanowi obszar panowania gotówki, a czynnikami napędzającymi ją są wciąż praca nierejestrowana i ukrywanie oraz zaniżanie przychodów”.

Praca nierejestrowana to źródło dwóch trzecich europejskiej szarej strefy, zaś ukrywanie/zaniżanie dochodów tworzy pozostałą jedną trzecią. Jak wskazuje raport, ukierunkowane działania wymierzone w oba te zjawiska sprzyjają korzystnym zmianom – szczególnie skutecznym środkiem zwalczania szarej strefy jest rozwój płatności elektronicznych. I tak np. w Rumunii wprowadzenie w ostatnich latach możliwości opłacania podatków za pomocą karty płatniczej (w punktach sprzedaży i drogą internetową) zaowocowało wzrostem płatności podatkowych z użyciem kart o 34% w skali rocznej. Tam, gdzie działania przeciw szarej strefie obejmują wprowadzenie lub zintensyfikowanie płatności elektronicznych, odnotowano znaczące zmniejszenie skali drugiego obiegu gospodarczego. Raport przewiduje, że ukierunkowane działania na rzecz rozwoju płatności elektronicznych mogłyby doprowadzić do ograniczenia zakresu europejskiej szarej strefy o jedną dziesiątą, czyli o 200 mld euro – szczególnie przy zwróceniu większej uwagi na przeciwdziałanie ukrywaniu i zaniżaniu przychodów, dotychczas często zaniedbywane przez władze.