Towarzystwa funduszy inwestycyjnych - nowe przepisy

Przeczytaj także: Copernicus Capital TFI zawiesza wypłatę pieniędzy

Przyjęte rozporządzenie, w zakresie w nim uregulowanym, zastąpi następujące akty wykonawcze do ustawy o funduszach inwestycyjnych:

• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2009 r. w sprawie kontroli wewnętrznej, ewidencji zawartych transakcji, zapobiegania występowaniu konfliktów interesów oraz dokumentowania źródeł będących podstawą decyzji inwestycyjnych w towarzystwie funduszy inwestycyjnych (Dz. U. 2009 r. Nr 45, poz. 364),
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 kwietnia 2009 r. w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa (Dz. U. 2009 r. Nr 62, poz. 507),
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie postępowania towarzystw funduszy inwestycyjnych wykonujących działalność w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych lub doradztwa inwestycyjnego (Dz. U. 2009 r. Nr 207, poz. 1595).

Celem wydanego rozporządzenia jest transpozycja do polskiego prawa dyrektyw unijnych. Towarzystwa i fundusze inwestycyjne są zobowiązane dostosować prowadzoną przez siebie działalność do nowej regulacji w terminie do 31 lipca 2013 r.

Przedmiotem regulacji rozporządzenia są przede wszystkim sposób, warunki i szczegółowy zakres działania systemu kontroli wewnętrznej w towarzystwach funduszy inwestycyjnych, na który składają się: system nadzoru zgodności działalności z prawem, system zarządzania ryzykiem oraz system audytu wewnętrznego w towarzystwie. Pierwszy z wymienionych elementów systemu ma służyć zapewnieniu zgodności działalności towarzystwa oraz osób działających na jego rzecz z obowiązującymi przepisami prawa oraz procedurami i regulaminami wewnętrznymi obowiązującymi w towarzystwie. Zasady systemu nadzoru zgodności działalności z prawem zawiera uchwalany przez zarząd albo radę nadzorczą towarzystwa regulamin systemu nadzoru zgodności działalności z prawem. Dodatkowo, towarzystwo jest zobowiązane do prowadzenia książki procedur obejmującej obowiązujące procedury i regulaminy wewnętrzne (książka ta może mieć formę elektroniczną).

Zadania z zakresu nadzoru zgodności działalności z prawem wykonuje, co do zasady, specjalnie w tym celu wydzielona w strukturze organizacyjnej towarzystwa, komórka nadzoru. Jeśli jednak uzasadnia to rodzaj i zakres działalności prowadzonej przez towarzystwo oraz nie zagraża to interesom klientów i uczestników funduszy, czynności nadzoru zgodności działalności z prawem mogą być wykonywane przez inspektora nadzoru w ramach stanowiska jednoosobowego. Takie rozwiązanie spełnia przyjęty w rozporządzeniu postulat dostosowania systemu kontroli wewnętrznej do charakteru działalności prowadzonej przez towarzystwa. Warto w tym zakresie dodać, że rozporządzenie nakłada na inspektorów nadzoru obowiązek prowadzenia dziennika kontroli wewnętrznych przeprowadzonych w towarzystwie w roku kalendarzowym. Sporządzanie tego typu dokumentacji ma umożliwić kolejnym podmiotom przeprowadzającym kontrolę zapoznanie się z zakresem i przedmiotem kontroli przeprowadzonych wcześniej.

Najskromniejsza regulacja w obrębie rozporządzenia dotyczy systemu audytu wewnętrznego, którego celem ma być weryfikacja systemów, procedur i regulaminów wewnętrznych obowiązujących w towarzystwie, według kryterium prawidłowości i skuteczności wypełniania przez towarzystwo obowiązków wynikających z przepisów. Do istotniejszych postanowień należy przepis powierzający zadania z zakresu audytu wewnętrznego w pierwszej kolejności zarządom towarzystw, a dopiero, gdy jest to uzasadnione zakresem i rodzajem prowadzonej przez towarzystwo działalności - wydzielonym w tym celu komórkom audytu wewnętrznego.

W ramach trzeciego z systemów składających się na system kontroli wewnętrznej, tj. systemu zarządzania ryzykiem, towarzystwa zostały zobligowane do ustanowienia, wdrożenia i zapewnienia stosowania polityki zarządzania ryzykiem. Polityka ta ma obejmować w szczególności pisemne procedury oceny narażenia każdego zarządzanego przez towarzystwo funduszu na poszczególne rodzaje ryzyka wchodzące w skład ryzyka całkowitego, które mogą być istotne dla danego funduszu. Przepisy rozporządzenia wymieniają bardzo wiele rodzajów procedur, których wdrożenie ma zapewnić jak najdokładniejszy pomiar ryzyka każdego funduszu, umożliwiający z kolei jak najefektywniejsze zarządzanie tym ryzykiem. Ponadto rozporządzenie przewiduje dokonywanie przez towarzystwa pomiaru ekspozycji każdego zarządzanego funduszu, przy zastosowaniu jednej z następujących metod: metody zaangażowania, metody absolutnej wartości zagrożonej albo metody względnej wartości zagrożonej.