Rynek nieruchomości i kredytów I kw. 2013

Przeczytaj także: Rynek nieruchomości i kredytów IV kw. 2012

Miniony rok nie był dobrym okresem dla rynku mieszkaniowego. Wiele wskazuje też na to, że obecny wcale nie będzie lepszy. Brak funkcjonującego obecnie programu wspierania zakupu mieszkań na kredyt w miejsce wygaszonej „Rodziny na Swoim”, przy jednoczesnej zapowiedzi wprowadzenia od początku 2014 roku programu „Mieszkanie dla Młodych” może dodatkowo pogłębić spadki wyników w bieżącym okresie. Wiele osób będzie starało się odwlekać decyzję o zakupie własnego mieszkania do nowego roku, aby móc skorzystać z rządowego wsparcia. Mimo niskich stóp procentowych, stosunkowo pesymistyczne przewidywania odnośnie rozwoju sytuacji gospodarczej kraju nie skłaniają do podejmowania długoterminowych zobowiązań kredytowych.

„Pierwsze trzy miesiące tego roku potwierdzają nasze przewidywania, że ten rok na rynku mieszkaniowym będzie bardzo trudny. Mówiliśmy wielokrotnie, że likwidacja programu wsparcia bez jednoczesnego uruchomienia nowych propozycji będzie miała bardzo negatywne konsekwencje. Luka między programami wyniesie aż 12 miesięcy, w kolejnych kwartałach możemy zatem oczekiwać dalszych spadków lub - w najlepszym razie - stagnacji.” – mówi Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich.
Wyniki I kwartału 2013 roku okazały się lepsze niż wyniku I kwartału, ale niestety roku 2009. Trend spadkowy, trwający nieprzerwanie od połowy 2011 roku, został podtrzymany. Zarówno liczba (41,6 tys. sztuk), jak i wartość (8,0 mld zł) nowo udzielonych kredytów w I kwartale 2013 roku okazały się najniższe od czterech lat.

Analizując zmiany w strukturze kredytów udzielonych w I kwartale 2013 roku pod kątem wysokości wskaźnika LtV, okresu spłaty, o udziale kredytów walutowych nawet nie wspominając, można stwierdzić, że banki stopniowo dostosowują swoją ofertę kredytową do zasygnalizowanych w projekcie nowelizacji Rekomendacji S nowych wymogów Komisji Nadzoru Finansowego. Udział kredytów ze wskaźnikiem LtV powyżej 80% spadł o 1,4 p.p. i na koniec kwartału wynosił 50,7%, z kolei udział kredytów o okresie kredytowania powyżej 35 lat spadł już do poziomu 1%. Na pewno zaskoczeniem nie jest również całkowita dominacja złotówki w strukturze walutowej nowego portfela kredytowego - kredyty udzielone w walutach obcych stanowiły zaledwie 1,12 %.

„Program „Mieszkanie dla Młodych” nie rozwiąże wszystkich problemów. W porównaniu do „Rodziny na Swoim”, nowy program obejmie znacznie mniej osób, bo zakłada dofinansowanie zakupów mieszkań na rynku pierwotnym, czyli eliminuje automatycznie około 50% powiatów, gdzie produkcja deweloperska jest słabiej rozwinięta, a ponadto zakłada bardzo niskie limity i sam budżet programu jest znacznie mniejszy. Musimy pamiętać, że przed nami wdrożenie znowelizowanej Rekomendacji S, która zakłada konieczność posiadania wkładu własnego. Bez powszechnego programu oszczędzania na cele mieszkaniowe pokonanie tego wymogu dla wielu osób będzie niemożliwe.”– dodaje Jacek Furga, Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich, Wiceprezes Zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji.

Zmiany średnich cen transakcyjnych lokali mieszkalnych w największych polskich aglomeracjach były pochodną uwarunkowań lokalnych. Kolejne spadki cen miały jednak wymiar kilkunastu lub kilkudziesięciu złotych za 1m2. Największy spadek średniej ceny transakcyjnej 1m2 wyniósł 105 zł i zanotowany został w aglomeracji katowickiej. W największych aglomeracjach odnotowaliśmy natomiast wzrosty cen. Największy wzrost dotyczył Gdańska - tam cena wzrosła o 75 zł/m2. Ale to nie jest jeszcze sygnał zmiany trendu. To efekt zakończenia programu "Rodzina na Swoim". W czasie trwania Programu, średnie ceny transakcyjne często były dostosowywane do obowiązujących limitów, a w niektórych przypadkach pozostałe koszty zakupu mieszkania „ukrywane były” w cenach pomieszczeń przynależnych bądź garaży.