Inwestowanie w fundusze: jak zacząć?

Przeczytaj także: Inwestycje w fundusze - 8 zasad

Ustawa o funduszach inwestycyjnych tak definiuje pojęcie funduszu: „Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych [...]”. Wyjaśnienie to może nie być specjalnie zrozumiałe dla początkującego inwestora. Mówiąc prościej, chodzi o to, że inwestorzy wpłacają pieniądze do funduszu, a zarządzający funduszem kupuje za nie instrumenty finansowe, by zgodnie z polityką inwestycyjną danego funduszu pomnożyć w ten sposób pieniądze klientów.

Osoba, która dopiero zaczyna swoją przygodę z inwestowaniem stoi przed trudną decyzją: który fundusz inwestycyjny wybrać? Nie dość, że trzeba zdecydować się na ofertę któregoś (lub kilku) towarzystw funduszy inwestycyjnych (TFI), to jeszcze będziemy proszeni o zdecydowanie się na typ funduszu (jak np. akcyjne, zrównoważone, stabilnego wzrostu, papierów dłużnych, rynku pieniężnego) i w końcu na konkretny fundusz.

Bezkresnym źródłem informacji o inwestowaniu jest Internet. Ale jego bezkres jest jednocześnie wadą i zaletą. Bo z jednej strony sieć WWW daje dostęp do ogromnego bogactwa informacji z całego świata, ale z drugiej strony, owe informacje może zamieszczać każdy. Może więc znaleźć zarówno publikacje wartościowe, jak i nie warte nawet funta kłaków. Laikowi trudno często odróżnić poradę cenną i profesjonalną od takiej, która może go tylko i wyłącznie sprowadzić na inwestycyjne manowce. Jeśli ktoś zachęca innych do danej inwestycji, trzeba zweryfikować jego kompetencje i doświadczenie.

Niezwykle cenną informacją dla inwestora są dotychczasowe wyniki funduszy. Na ich podstawie można zweryfikować, jak zachowywał się dany fundusz w okresie hossy (czy jego zyski były wyższe od rynkowej średniej?), a także w czasie giełdowych spadków (im mniej tracił tym lepiej). Ale i z taką analizą trzeba uważać, bo przecież dobre wyniki historyczne niekoniecznie muszą świadczyć o tym, że w przyszłości będzie podobnie. Najlepiej przeanalizować jak najdłuższą historię funduszu. Okres obejmujący kilka wzlotów i upadków rynku będzie najbardziej wiarygodny. Warto jednak też zwracać uwagę na to, co działo się w samym TFI. Za wyniki inwestycyjne odpowiada zarządzający i jeśli fundusz notował najlepsze stopy zwrotu na rynku, ale osoba odpowiedzialna za nie odeszła do konkurencji, to może być trudno o powtórkę.

Osoba bez doświadczenia w inwestowaniu poprzez fundusze inwestycyjne powinna przede wszystkim pamiętać o zróżnicowaniu swojego portfela. Takie różnicowanie w świecie finansów nazywane jest dywersyfikacją. Chodzi o to, by lokować swoje pieniądze w aktywa różnych rodzajów, a w przypadku tych samych aktywów w fundusze kilku TFI. Dywersyfikacja ma na celu ochronę inwestora przed nadmiernymi stratami, jak i przed gorszymi wynikami osiąganymi przez danego zarządzającego funduszem. Łatwiej bowiem przełknąć gorycz ujemnej stopy zwrotu, gdy dotyczy ona tylko części portfela. Dywersyfikacja jest szczególnie ważna dla osób początkujących. Ktoś z doświadczeniem i dużą wiedzą doskonale zdaje sobie sprawę z podejmowanego ryzyka i zwykle stosuje tego typu zabezpieczenia.