Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę: IKE, IKZE czy PPE?

Przeczytaj także: ZUS i OFE nie wystarczą

Ekonomiści alarmują, że poziom emerytur będzie obniżał się w kolejnych latach. Wynika to ze zmniejszającej się liczby osób opłacających składki (m.in. ze względu na starzenie się społeczeństwa polskiego oraz exodus młodych ludzi za granicę), rosnących kosztów utrzymania, a także ograniczonych możliwości „dorobienia” do emerytury przez osoby starsze. Swój kapitał emerytalny można jednak dodatkowo zwiększyć, samodzielnie gromadząc i inwestując oszczędności. W tym celu warto skorzystać z takich rozwiązań, jak IKE, IKZE czy PPE, których konstrukcja pozwala na gromadzenie kapitału emerytalnego przy dodatkowej uldze podatkowej.

IKE – produkt dostępny dla każdego

W 2004 roku do III filaru systemu emerytalnego zostało wprowadzone IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne. To produkt o charakterze oszczędnościowo-inwestycyjnym, który reguluje ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego z 20 kwietnia 2004 roku. Oznacza to, że IKE – choć oferowane przez różne instytucje finansowe – obowiązują określone zasady jednakowe dla wszystkich oszczędzających, takie jak np. limit wpłat, zgodnie z którym w 2013 r. oszczędzający w IKE mogą zasilić swoje konto kwotą nieprzekraczającą 11 139 zł. Z tego rozwiązania mogą korzystać osoby, które ukończyły 18 lat (nie obowiązuje konieczność świadczenia pracy), a nawet osoby małoletnie, w wieku 16-18 lat, które są zatrudnione na umowę o pracę. IKE nie jest także ograniczone górną granicą wiekową – w ten sposób mogą także oszczędzać osoby będące na emeryturze i skorzystać ze zwolnienia z podatku od zysków kapitałowych.

„Wśród klientów BPH TFI, najmłodszy posiadacz konta IKE miał 18 lat, a najstarszy – 77. Obecnie obserwujemy jednak rosnący trend w zakresie samodzielnego oszczędzania na przyszłość – szczególnie dotyczy to ludzi młodych, przed 35. rokiem życia. Jeszcze w 2004 r. liczba osób zakładających IKE w tej grupie klientów wynosiła 17%, podczas gdy w 2012 r. stanowili oni już prawie 30%. Naszym zdaniem odsetek osób dodatkowo oszczędzających będzie się zwiększał w kolejnych latach – to efekt zarówno obecnej debaty publicznej na temat problemu niskich emerytur, jak również skutek rosnącej świadomości młodych Polaków w tym zakresie” – mówi Marcin Bednarek, Wiceprezes Zarządu BPH TFI.

Posiadacze IKE sami decydują o tym, co dzieje się z ich pieniędzmi. W BPH TFI mają do wyboru dwa modelowe programy inwestowania, które pozwolą zwiększyć szanse na wypracowanie zysku. Podział wpłat w tym przypadku zależy od wieku inwestora i programu inwestowania, zgodnego z indywidualnie akceptowanym poziomem ryzyka. Oszczędzający może również wybrać program indywidualny, który skierowany jest do osób ceniących sobie swobodę inwestowania. W przypadku tego programu wybór subfunduszy dokonywany jest samodzielne przez posiadacza IKE. Dodatkową korzyścią związaną z tym produktem jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych w wysokości 19 proc. przy wypłacie zaoszczędzonych pieniędzy po osiągnięciu wieku 60 lat lub nabyciu uprawnień emerytalnych i ukończeniu 55. roku życia oraz spełnieniu jednego z warunków związanych z wpłatami do IKE. To rozwiązanie charakteryzuje również elastyczność w częstotliwości dokonywania wpłat - oszczędzający sam decyduje kiedy i ile wpłaca na konto. Warto także pamiętać, że zaoszczędzone środki są dziedziczone i podlegają wypłacie na rzecz osób uprawnionych.

PPE, czyli grupowe korzyści z oszczędzania

Popularnym rozwiązaniem wspierającym motywację do budowania kapitału emerytalnego są Pracownicze Programy Emerytalne (PPE). Podobnie jak IKE, ich działalność jest regulowana – w przypadku PPE – ustawą o pracowniczych programach emerytalnych z dnia 20 kwietnia 2004 r. Ten produkt oferowany jest przez pracodawcę, który finansuje podstawową składkę. Każdy z uczestników programu może także samodzielnie odkładać dodatkowe środki, które finansowane są z jego wynagrodzenia. Należy jednak pamiętać, że w PPE również obowiązują limity wpłat. W tym kontekście, składka podstawowa nie może przekraczać 7% miesięcznego wynagrodzenia brutto, a suma składek dodatkowych w 2013 r. nie może być wyższa niż 16 708,50 zł.