Odsetki ustawowo ograniczone

Przeczytaj także: Lichwa w Sejmie

Ustawa nowelizuje kodeks cywilny oraz ustawę o kredycie konsumenckim i ogranicza maksymalną wysokość odsetek do czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Obecnie wynosi ona 6,25 proc., więc maksymalna stopa kredytu może wynosić 25 proc. w skali roku. Ustawa ogranicza nie tylko dopuszczalną wysokość odsetek od kredytów bankowych, ale również prywatnych pożyczek, kredytów kupieckich a także obligacji emitowanych przez gminy i przedsiębiorstwa.

W opinii prezydenta, obecnie w polskim systemie prawnym brak jest rozwiązań, które skutecznie chroniłyby przed zjawiskiem lichwy. Nie ma też ustawy regulującej działalność parabankową oraz instytucję upadłości konsumenckiej. Nie można także uznać drogi sądowej za wystarczający i skuteczny środek ochrony przed lichwą.

Zdaniem prezydenta, ustawa, choć nie może być uznana za jedyny i optymalny sposób zwalczania rujnującego słabsze podmioty zjawiska nadmiernych odsetek to jednak, do czasu wprowadzenia rozwiązań chroniących dłużnika, powinna przyczynić się do eliminacji zjawiska lichwy. W przekonaniu prezydenta przewidziane przez ustawodawcę 6-miesięczne vacatio legis pozwoli na dostosowanie przez instytucje kredytowo-pożyczkowe zakresu usług do nowych warunków prawnych.

O niepodpisywanie ustawy apelował do prezydenta Związek Banków Polskich. Podmioty działające na rynku finansowym już zapowiedziały zaskarżenie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego.

Przeciwko ustawie wypowiadał się też rząd, zarzucając jej niekonstytucyjne ingerowanie w swobodę obrotu gospodarczego oraz naruszenie wolności zawierania umów.