Oszczędzanie pieniędzy w czasie pandemii COVID-19. Jak się zmieniło?

Przeczytaj także: Jak inwestować w perspektywie 5 lat?

Wzrost nabycia aktywów netto w porównaniu z poprzednim rokiem wyniósł 35% w Niemczech i aż 223% we Włoszech.

Jak wspomniano we wstępie zmieniły się nawyki dotyczące oszczędzania. Udział akcji i funduszy inwestycyjnych w nowych oszczędnościach wzrósł we wszystkich krajach oprócz Stanów Zjednoczonych, gdzie spadł. Przykładowo w Niemczech z 15% do 24%, Francji z 3% do 11%, Austrii z 20% do 25%.

Nawyki dotyczące oszczędzania mają się jednak zmienić tylko chwilowo, na czas trwania pandemii. 40% ankietowanych we Włoszech, Francji i Hiszpanii bowiem deklaruje, że po zakończeniu pandemii chce nabyć mniej akcji niż dotychczas. Tylko kilkanaście procent deklaruje zwiększenie zaangażowania w akcje.

59% badanych uznaje, że niskie/ujemne stopy procentowe utrzymają się znacznie dłużej, niż wcześniej oczekiwano. Tylko 10% spodziewa się ich wzrostu, a 31% nie spodziewa się żadnych zmian.

Pandemia COVID-19 nie wpłynęła na potrzebę większej ochrony przed ryzykiem. Większość respondentów nie zamierza zwiększać dotychczasowego zakresu ochrony ubezpieczeniowej.

Okazuje się więc, że pandemia nie będzie miała raczej trwałego wpływu na decyzje inwestycyjne.


Biorąc pod uwagę powyższe dane, Allianz Research i Euler Hermes zbadali równocześnie, czy zaistniała zmiana preferencji oszczędzania jest wywołana nadzwyczajnymi okolicznościami, czy też początkiem trwałego przerzucania się na bardziej ryzykowne produkty. Uczestnikom ankiety przeprowadzonej w Niemczech, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Austrii i USA zadano pytanie: „Jeśli chodzi o Twoje inwestycje w akcje, czy chciałbyś nabyć ich mniej, tyle samo czy więcej akcji po zakończeniu pandemii?” Z uzyskanych odpowiedzi wynika, iż praktycznie we wszystkich siedmiu krajach respondenci stwierdzili, że chcą inwestować w akcje w takim samym stopniu, jak przed pandemią. Jedynie 25,8% ankietowanych Amerykanów wykazywało zwiększone zainteresowanie oszczędzaniem poprzez inwestycje na giełdzie (Wykres 3).

W Europie giełda nie odrobiła jeszcze strat poniesionych w marcu 2020 r. W związku z tym nie dziwi fakt, że respondenci z krajów europejskich wykazują mniejszy entuzjazm inwestowania w akcje w przyszłości. Toteż niewielki procent ankietowanych chciałaby „sięgnąć po zyski”, które obecnie oferuje giełda, od 12% we Włoszech do 15% we Francji. Jednakże najbardziej zaskakujący jest wysoki odsetek respondentów (ponad 40%) w Hiszpanii, Francji i we Włoszech, którzy planują nabyć mniej akcji niż wcześniej. Tymczasem respondenci z Austrii, a zwłaszcza z Niemiec, są mniej skłonni do ograniczania swojego zaangażowania na rynku kapitałowym.

Większość badanych (59%) uznaje, że niskie/ujemne stopy procentowe utrzymają się znacznie dłużej, niż wcześniej oczekiwano. Tylko 10% spodziewa się, że Covid-19 przyspieszy wyjście ze środowiska niskich stóp procentowych, podczas gdy 31% nie spodziewa się żadnych zmian w dotychczasowej polityce monetarnej. Dość niezwykłe są różnice między poszczególnymi krajami. Wysokim pesymizmem odznaczają się respondenci z Niemiec oraz Austrii. Z drugiej strony respondenci francuscy i amerykańscy są nieco bardziej optymistyczni. W przypadku USA takie podejście jest zrozumiałe, gdyż Rezerwa Federalna USA była w stanie kilkakrotnie podnosić stopy procentowe w ciągu ostatniej dekady (Wykres 4).

Covid-19 ujawnił kruchość naszego współczesnego życia i ujawnił rażące luki w zabezpieczeniu. W tym kontekście należałoby się spodziewać wzrostu świadomości ryzyka i zapotrzebowania na ochronę przed ryzykiem. Jednakże badanie Allianz Research i Euler Hermes ponownie rozwiewa te nadzieje - większość respondentów chciałaby utrzymać dotychczasowy zakres ochrony ubezpieczeniowej. Aby lepiej zrozumieć przyszłe zapotrzebowanie na ochronę przed ryzykiem, zadano pytanie: "Jeśli chodzi o Pana(i) ubezpieczenie, czy chciał(a)by Pan(i) zmniejszyć zakres ochrony ubezpieczeniowej, utrzymać ja czy zwiększyć, gdy pandemia się skończy?". Preferowaną opcją respondentów jest powrót do poziomu ubezpieczenia sprzed kryzysu. Jednakże kraje, które najbardziej ucierpiały z powodu pandemii, mają najwyższy poziom zainteresowania zwiększeniem ochrony ubezpieczeniowej: Stany Zjednoczone (18%), Hiszpania (16%), Francja (15%) i Włochy (11%). W Stanach Zjednoczonych i Hiszpanii, tych respondentów jest więcej niż tych, którzy twierdzą, że chcieliby zmniejszyć swoją ochronę ubezpieczeniową, aczkolwiek z niewielkim marginesem. Austria (7%) i Niemcy (8%) wykazują najmniejsze zainteresowanie zwiększeniem zakresu ochrony ubezpieczeniowej.

Zaskakujące jest to, że znaczna liczba respondentów, szczególnie we Włoszech (24%) i Francji (21%), chciałaby zmniejszyć zakres ochrony ubezpieczeniowej, którą posiadali przed pandemią. W Austrii i Niemczech liczby te są niższe, ale mimo to takich odpowiedzi było więcej niż tych wskazujących zwiększenie zakresu ubezpieczenia. W ciągu ostatnich dziewięciu miesięcy nie wszędzie zwiększyła się więc świadomość ryzyka.

Kolejny wniosek - pandemia wydaje się mieć mniej trwały wpływ na decyzje inwestycyjne, niż wielu obserwatorów przypuszcza. Wydaje się, że wielu respondentów postrzega Covid-19 jako chwilowy szok, który przeminie, nie powodując żadnych zmian w planach, rutynie czy preferencjach.