Opcje: instrumenty na trudne czasy

Przeczytaj także: Callable bonds: wariacje struktury

Na zmiennym rynku wybranie optymalnego momentu dokonania transakcji (tzw. timing) jest szczególnie trudne. Nietrafiona chwila wejścia na rynek lub jego opuszczenia może w najlepszym razie zjeść dużą część zysku wypracowanego podczas długoterminowego trendu. Jeżeli podążanie za nieistniejącym już trendem staje się kosztownym zajęciem, to jaką politykę inwestycyjną przyjąć na trudniejsze, bardziej nerwowe czasy?

Zdyscyplinowany inwestor długoterminowy w pewnej chwili upłynnia akcje (być może dokonując tego etapami), po to by je odkupić w przyszłości taniej. "Taniej" to dla osoby z długim horyzontem inwestycyjnym nie znaczy o kilka procent taniej, lecz przynajmniej kilkanaście. Taki inwestor, jeśli pozostaje już poza rynkiem, nie powinien się zatem emocjonować tym, co się dzieje w ciągu ostatniego kwartału na polskiej giełdzie. Najlepiej poczekać na znaczącą korektę, by powrócić na rynek.

To jest wzorowe postępowanie, ale najpiękniej wygląda ono w teorii. Łatwo się mówi, gorzej z wykonaniem. Wielu inwestorów o różnych horyzontach inwestycyjnych ulega huśtawce emocji, przez co zwiększa się liczba zawartych transakcji. Wbrew swoim regułom część graczy długoterminowych ulega chwilowym stadnym modom, chcąc poprawić swoje wyniki spekulacyjnymi zagrywkami, m.in. na spółkach śmieciowych. Zaostrza się pościg za rzekomo tanimi, nie odkrytymi jeszcze spółkami. Psychologia tłumu u schyłku hossy niszczy samodyscyplinę, a rezultatem coraz bardziej chaotycznych transakcji wymuszonych rosnącą zmiennością rynku jest większy obrót i wyższe koszty transakcyjne.

Powyższe postępowanie nie zasługuje na pochwałę, chociaż oczywiście może zaowocować kilkoma pięknymi "strzałami" na kilkaset procent. Poniżej chciałbym skierować uwagę ku opcjom jako instrumentom pozwalającym na zabezpieczenie się przed dużą zmiennością notowań lub nawet nadejściem bessy. Opcje wciąż wydają się słabo odkryte przez rodzimych graczy.

Mankamentem polskiego rynku jest to, że do dyspozycji mamy jedynie opcje na indeks WIG20 i kilka spółek z tego indeksu, brakuje natomiast instrumentów do zabezpieczenia się przed dużą zmiennością oraz spadkami w segmencie mniejszych spółek. Z powodu braku opcji na mWIG40 i sWIG80 w tej części rynku pozostaje realizować opisaną długoterminową strategię akcyjną lub, jak ktoś lubi, krótkoterminowe zagrywki spekulacyjne.