Obligacje jako źródło pozyskiwania kapitału

Przeczytaj także: Obligacje korporacyjne: spółki z NewConnect płacą lepiej

Sama definicja pojęcia „obligacja” jest zawiłym zlepkiem słów, który nie dla każdego może być zrozumiały za pierwszym jego przeczytaniem. Przywołując definicję, obligacją (z ang. bond) nazywa się papier wartościowy, który posiada wierzytelność, co oznacza nic innego jak powstanie zobowiązania dłużnego emitenta wobec jej właściciela na określoną sumę wraz z zobowiązaniem do wypłaty oprocentowania w ustalonych terminach.

Instrument finansowy, jakim są obligacje, ma to do siebie, że od momentu emisji do momentu jego wykupu wielokrotnie może zmienić właściciela, dlatego też wierzycielem emitenta obligacji nie jest ta osoba, która pierwsza pożyczyła mu kapitał, ale każdy następny posiadacz obligacji – obligatariusz. Ponadto, obligacje, podobnie zresztą jak akcje, mogą być emitowane jako papier na okaziciela i w tej formie nie ma on żadnych ograniczeń co do ich zbywalności. Na rynku kapitałowym występują również obligacje imienne, w stosunku do których emitent ma możliwość wprowadzenia ewentualnych ograniczeń lub zakazu zbywalności.

Z punktu widzenia emitenta, obligacje są bardzo korzystnym i ciekawym instrumentem, które może służyć jako narzędzie pozyskania dodatkowego kapitału. Na korzyść omawianych papierów wartościowych przemawia ich charakter – obligację można potraktować jako średnio- lub długoterminowy pozabankowy fundusz. W tym przypadku można śmiało mówić o zewnętrznym źródle finansowania jako alternatywie dla pozyskiwania kapitału poprzez emisje akcji czy z wykorzystaniem kredytu bankowego. W starciu z akcjami, obligacje uważane są za tańsze źródło finansowania działalności spółki, a to przez to, że odsetki z tytułu oprocentowania płacone obligatariuszom, jako koszty finansowe, odpisywane są od podstawy opodatkowania wyniku przedsiębiorstwa podatkiem dochodowym. W praktyce oznacza to, że koszt kapitału pozyskanego z emisji obligacji jest niższy od kosztu kapitału otrzymanego z emisji akcji, w odniesieniu do których nie stosuje się takiego odpisu. Niższy koszt obligacji wynika również z faktu, że są one instrumentem mniej ryzykownym niż akcje.

Istota obligacji bierze się również z jej elementów składowych. Każda obligacja posiada wartość nominalną, która przypisywana jest każdej pojedynczej obligacji danej emisji i jest jednakową kwotą pieniężną. Kwota ta, zazwyczaj zaokrąglona suma, oznacza wielkość pożyczki, jaka została udzielona emitentowi, z tytułu nabycia danej obligacji oraz jest ona niezmienna w całym okresie do wykupu obligacji. Po tym terminie emitent zobowiązany jest spłacić obligację według wspomnianej wartości nominalnej. Co więcej, obligacje znajdujące się w obrocie giełdowym, czyli na rynku wtórnym, posiadają cenę rynkową, która ustala się w wyniku gry siły podaży i popytu.