eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plFinanseGrupypl.biznes.banki[RP] Zapis bankowy dla wybranej osoby - na wypadek śmierci[RP] Zapis bankowy dla wybranej osoby - na wypadek śmierci
  • Data: 2004-05-15 03:23:01
    Temat: [RP] Zapis bankowy dla wybranej osoby - na wypadek śmierci
    Od: "ali&kali" <a...@o...pl> szukaj wiadomości tego autora
    [ pokaż wszystkie nagłówki ]

    Spadki Wypłata z konta na wypadek śmierci
    Zapis bankowy dla wybranej osoby

    Właściciel rachunku bankowego może w pisemnej dyspozycji wydanej bankowi
    wskazać osobę z kręgu najbliższych, której w razie jego śmierci będą
    wypłacone pieniądze znajdujące się na tym rachunku. W efekcie nie wejdą one
    w skład spadku. Jest to tzw. zapis bankowy.


    Pozwala on na wyróżnienie kogoś z bliskich spośród innych spadkobierców i
    obdarowanie np. wnuka, który za życia rodziców nie dziedziczy po dziadkach
    (chyba że jest na niego testament). Pieniądze bowiem uzyskane na podstawie
    takiego zapisu nie wchodzą do spadku. Jest to też w praktyce sposób na
    pozbawienie spadku pozostałych spadkobierców, jeśli lokata stanowi główny
    majątek danej osoby. Zapis taki nie może przekraczać kwoty znajdującej się
    na rachunku oraz górnego limitu: dwudziestokrotności przeciętnego
    wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku za ostatni
    miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. To wynagrodzenie wynosiło w I
    kwartale br. 2373,86 zł.

    Co ważne, wypłata na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek jego śmierci do
    wysokości kwoty wolnej od podatku spadkowego możliwa jest "od ręki". Wypłata
    do tej wysokości na podstawie tzw. zapisu bankowego nie wymaga zgody urzędu
    skarbowego. Owa kwota wolna wynosi aktualnie dla najbliższych zaliczanych do
    I grupy podatkowej 9637 zł.

    Tylko dla najbliższych

    Od 1 maja br. zmieniły się po części przepisy dotyczące zapisu bankowego. Do
    tej daty przyszły spadkodawca mógł wskazać jako uprawnioną do otrzymania
    pieniędzy dowolnie wybraną osobę, np. konkubinę, opiekunkę, dalszego
    krewnego, który ze względu na zasady dziedziczenia ustawowego (obowiązujące
    automatycznie, jeśli nie ma testamentu) po nim by nie dziedziczył. W wyniku
    nowelizacji ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r.
    nr 72, poz. 665 ze zm.) będącej prawną podstawą zapisu bankowego krąg
    potencjalnych beneficjentów został ograniczony. W taki sposób właściciel
    rachunku bankowego może obdarować tylko: małżonka, rodziców, dziadków,
    dzieci, wnuków, prawnuków i rodzeństwo.

    Powstaje pytanie, co z wydanymi już tego rodzaju dyspozycjami na wypadek
    śmierci, w których jako uprawnione wskazano osoby spoza tego kręgu, a także
    np. instytucję charytatywną. Wydaje się, że skoro pozostają one w zgodzie z
    przepisami obowiązującymi w momencie ich wydania, są nadal ważne.

    Najpierw zwrot kosztów pogrzebu

    Zaznaczyć trzeba, że w pierwszej kolejności, jak wynika z art. 55 prawa
    bankowego, w razie śmierci posiadacza rachunków oszczędnościowych bank jest
    obowiązany wypłacić z tych rachunków kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu
    osobie, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość wydatków, ale tylko
    w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze
    zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.

    Bank musi też teraz wypłacić organom rentowym (ZUS, KRUS) rentę czy
    emeryturę wpłaconą na rachunek bankowy, a nienależną już wskutek śmierci
    posiadacza tego rachunku.

    Limit dla wszystkich

    Dyspozycja na wypadek śmierci może dotyczyć tylko trzech rodzajów rachunków:
    oszczędnościowych, oszczędnościowo-rozliczeniowych, terminowej lokaty
    oszczędnościowej. Musi być złożona w banku na piśmie (poprzednio miała formę
    umowy z bankiem). Suma, jaka ma być wypłacona danej osobie, może być
    wskazana pośrednio np. w pełnej wysokości ustawowego limitu lub w jakiejś
    jego części.

    Dotychczas przyjmowało się, że limit wypłat dotyczy wszystkich umów rachunku
    oszczędnościowego zawartych przez daną osobę (wyrażano także pogląd, że
    odnosi się on tylko do dyspozycji złożonych w jednym banku). Jeśli bowiem
    ktoś ma rachunki w różnych bankach, możliwe jest pozostawienie takich
    dyspozycji w różnym czasie w odniesieniu do każdego z nich dla tej samej
    osoby lub różnych osób. Na ich podstawie może więc dojść do wypłaty przez
    banki wskazanej przez posiadacza rachunków osobie czy osobom kwot
    przekraczających w sumie ustawowy limit. Bank ponosił więc ryzyko, że będzie
    musiał zwrócić spadkobiercom, jako należące do spadku, kwoty przekraczające
    ten limit. Osoba zaś, której wypłacił więcej niż należało, powinna mu
    zwrócić nadwyżkę jako świadczenie nienależne.

    Z możliwością odwołania

    Teraz ciężar tego ryzyka został z banków zdjęty i przerzucony na osoby,
    które otrzymają wypłatę na podstawie zapisu bankowego, a suma wypłat
    przekroczy limit. Według nowych przepisów - bez względu na liczbę
    dyspozycji - w sumie kwota wypłaty na ich podstawie nie może przekraczać
    limitu ustawowego, tj. dwudziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia (art.
    56 ust. 2 prawa bankowego). Jeśli posiadacz rachunku wydał więcej niż jedną
    dyspozycję, a suma dyspozycji przekracza limit, dyspozycja wydana później ma
    pierwszeństwo przed wydaną wcześniej.

    Osoby zaś, które otrzymały pieniądze na podstawie dyspozycji późniejszej w
    kwocie przekraczającej limit, obowiązane są teraz do zwrócenia ich
    spadkobiercom posiadacza rachunków.

    Bank więc wypłaci tyle, ile wskazano w dyspozycji czy dyspozycjach
    dotyczących rachunku czy rachunków w tym banku, choć nie więcej niż limit.
    Spadkobiercy zaś zażądają zwrotu, jeśli w sumie, łącznie z dyspozycjami
    pozostawionymi w innych bankach, wypłaty przekroczyły limit.

    W nowym art. 56 ust. 3 wyraźnie zapisano, co zresztą było jasne także pod
    rządem starych przepisów, że dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może być
    w każdym czasie zmieniona albo odwołana na piśmie.

    Nadwyżka pozostała na rachunkach w każdym z banków przekraczająca limit
    wchodzi w skład spadku (masy spadkowej) i wraz z innymi dobrami
    pozostawionymi przez spadkodawcę jest przedmiotem podziału między
    spadkobierców. Może do nich należeć także osoba wyróżniona zapisem bankowym.

    Dyspozycja z rachunku wspólnego

    Do 1 maja 2004 r. wyraźnie wyłączona była możliwość pozostawienia dyspozycji
    wypłaty z rachunku wspólnego, tj. prowadzonego dla kilku osób, np. matki i
    córki czy małżonków. Teraz tego zakazu już nie ma. Trzeba z tego wnosić, że
    jeden z małżonków współposiadaczy rachunku może zostawić zapis bankowy np.
    dla córki z pierwszego małżeństwa. Na jego podstawie zostaną wypłacone
    pieniądze stanowiące wspólny dorobek małżonków, chyba że w umowie z bankiem
    znalazło się zastrzeżenie wyłączające możliwość pozostawienia zapisu
    bankowego.

    Zgodnie z nowym art. 51a prawa bankowego, jeśli rachunek jest prowadzony
    wspólnie dla kilu osób, każdy ze współposiadaczy może dysponować
    samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na tym rachunku. Każdy z
    nich może też samodzielnie wypowiedzieć taką umowę ze skutkiem dla
    pozostałych współposiadaczy. Choć przepisy wyraźnie tego nie mówią, przyjąć
    trzeba, że "samodzielne dysponowanie" obejmuje także dyspozycję wkładem na
    wypadek śmierci.

    Powstaje oczywiście pytanie o konsekwencje wypłaty, jeśli kwoty zgromadzone
    na rachunku bankowym - czy to wspólnym, czy odrębnym rachunku osoby
    pozostawiającej dyspozycję na wypadek śmierci - pochodzą z majątku
    małżeńskiego, dorobkowego. Prawo bankowe w ogóle tą kwestią się nie zajmuje.
    Ewentualne więc rozliczenie między beneficjentem a wdową czy wdowcem
    następować będzie według reguł prawa cywilnego.

    W kasach oszczędnościowo rozliczeniowych

    Dyspozycję wypłaty na wypadek śmierci złożyć mogą także posiadacze rachunków
    w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (por. art. 9 ustawy z
    1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, Dz. U. z 1996
    r. nr 1, poz. 2 ze zm.). Są jednak pewne różnice w stosunku do takiej
    dyspozycji przewidzianej w prawie bankowym. Tak więc, nie może ona
    przekraczać ogółem sumy przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce
    narodowej, ogłaszanej przez prezesa GUS, w okresie 5 lat kalendarzowych
    poprzedzających wypłatę. Kasa nie odpowiada za szkody wynikłe z wypłat
    dokonanych na podstawie tych dyspozycji.

    http://www.rzeczpospolita.pl/gazeta/wydanie_040515/p
    rawo/prawo_a_12.html


Podziel się

Poleć ten post znajomemu poleć

Wydrukuj ten post drukuj


Następne wpisy z tego wątku

Najnowsze wątki z tej grupy


Najnowsze wątki

Szukaj w grupach

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1