Małgorzata O`Shaughnessy,
Dyrektor Generalna
Visa International w Polsce,
Wiceprezes regionu Visa CEMEA (Europa Środkowa i Wschodnia, Bliski Wschód i
Afryka)
Czy na wakacjach lepiej płacić kartą czy pieniędzmi?
Zdecydowanie kartą, bo karta to większa wygoda, bezpieczeństwo i
elastyczność. Akceptacja kart jest ogromna na świecie jest ponad 20 milionów
punktów akceptujących karty VISA oraz ponad 800 tysięcy bankomatów. Lepiej
jest płacić kartą, gdyż to z reguły nas nic nie kosztuje, przy wypłacie zaś
gotówki z bankomatu płacimy określoną prowizję.

Jakie koszty ponosimy wypłacając gotówkę z karty za granicą?
Koszty zależne są od naszej umowy z bankiem, który wydał daną kartę VISA,
warunki są różne w zależności od banku w związku z czym sugeruję zapoznanie
się z ofertami różnych banków.

Pobrałam z bankomatu za granicą określoną kwotę pieniędzy - na wyciągu była
jednak inna, wyższa kwota, dlaczego?
Na wyciągu z reguły widzimy ostateczną kwotę w złotówkach. Ta zależna jest
od procesu wymiany danej waluty, przyjętego przez konkretny bank, wydawcę
naszej karty. Jeśli zaś kwota w walucie, którą wypłacaliśmy niezgodna jest z
kwotą podaną w tejże walucie na wyciągu + prowizje, których jesteśmy
świadomi, bądź powinniśmy być, to należy taką transakcję reklamować w swoim
banku.

Czy mogę sam sobie przeliczyć ile naprawdę zapłacę za wyciągnięcie z
bankomatu np. w Hiszpanii 200 EUR?
Nie jest to łatwe zadanie a priori, ponieważ kurs zmienia się codziennie.
Można poprosić bank, który wydał naszą kartę o określenie mechanizmu wymiany
i podanie kursu, który zastosowała VISA na dany dzień, jak również
ostatecznego kursu stosowanego przez bank przy przeliczeniu na złotówki, o
ile waluta rozliczeniowa banku z VISA dla danego typu karty jest inna niż
złotówka, a tak jest w większości przypadków, póki co.

Czy mogę - np. przed wyjazdem za granicę - żądać od banku jakiejś informacji
o procesie przeliczania transakcji?
Jak najbardziej.

Według jakiego kursu przeliczane są transakcje przez banki?
Jak już mówiłam proces ten jest skomplikowany. W uproszczeniu, w większości
przypadków VISA przelicza walutę danej transakcji na walutę wybraną przez
bank, np. EUR, a potem bank samodzielnie po swoim kursie przelicza EUR na
złotówki. Kursy stosowane przez system VISA są bardzo konkurencyjne,
ponieważ są to kursy hurtowe.
Pamiętajmy zawsze o tym, iż więcej zapłacimy w efekcie końcowym przy
wypłacie gotówki z bankomatu, a mniej przy transakcji bezgotówkowej, czyli
po prostu płatności w sklepie, restauracji, na stacji benzynowej, w hotelu
itd.

W jakiej walucie VISA przelicza transakcje?
VISA przelicza transakcje w bardzo wielu walutach, w zależności od wyboru
danego banku - wydawcy karty. Taką walutą może być PLN, EUR i parędziesiąt
innych.

Czy są jakieś ograniczenia w korzystaniu z karty płatniczej za granicą?
Chodzi mi o limity, do których mogę zapłacić kartą.
Limity takowe nie określane są przez banki czy też akceptantów za granicą,
lecz jeśli już to przez bank, który wydał nam kartę. Bank taki może nałożyć
np. dzienny limit wypłaty gotówki, czy też dzienny limit transakcji
bezgotówkowych, chociaż z tą ostatnią praktyką spotykamy się rzadziej. Warto
przed wyjazdem dopytać się o te limity w banku, który wydał nam kartę.

Czy pobranie pieniędzy z bankomatu w Anglii różni się czymś od tego samego w
Polsce? Czy trzeba wprowadzić inne informacje niż w naszych bankomatach?
Sama bardzo często wypłacam gotówkę z bankomatów w Londynie, procedura jest
identyczna jak w Polsce z jedną różnicą, z oczywistym obowiązującym językiem
angielskim. Jeśli z tym sobie poradzimy, to pamiętajmy zawsze dobry PIN, bo
jeśli z reguły 3 razy się pomylimy, to możemy stracić kartę.

Czy wyjeżdżając do Anglii może się zdarzyć sytuacja, w której sprzedawca
odmówi przyjęcia zapłaty kartą, gdyż jest to karta wydana przez polski bank?
Polska karta VISA jest taka sama jak każda inna karta VISA na świecie.
Szczególnie w Anglii, gdzie akceptacja kart VISA jest jedna z najlepszych na
świecie nie powinniśmy mieć z polską kartą VISA żadnych problemów.

Czy za granicą nadal korzysta się z tzw. żelazek do robienia kopii
potwierdzenia transakcji?
W niektórych miejscach tak, szczególnie tam, gdzie są problemy z
telekomunikacją. Dominują natomiast tzw. POSY, czyli elektroniczne terminale
czytające pasek magnetyczny, bądź mikroprocesor. W Polsce prawie 70%
akceptantów kart VISA posiada takie właśnie terminale.

Którą kartę zabrać ze sobą do Grecji? Visę i Mastercarda?
Zdecydowanie VISA, bo czyż ja mogę coś innego powiedzieć? A tak na serio, to
VISA jest bardzo silną marką, np. w ostatnim badaniu Reader's Digest została
wybrana jako marka najbardziej godna zaufania w 18 z 19 badanych krajów
europejskich, w tym w Polsce. Jeśli więc chcemy być traktowani jako klienci
wzbudzający zaufanie, bierzmy ze sobą w podróż kartę VISA.
W Grecji akceptacja kart VISA jest bardzo dobra i wiem, iż moi koledzy z
VISA regionu Unii Europejskiej bardzo wiele wysiłku wkładają w ten rynek
obecnie, szczególnie w związku ze zbliżającą się olimpiadą, której to VISA
jest jednym z globalnych sponsorów. A karta VISA jest jedyną kartą płatniczą
akceptowaną w trakcie igrzysk olimpijskich na terenie igrzysk.

Jak Pani sądzi, który rodzaj karty jest najbezpieczniejszy do korzystania za
granicą? Kredytowa, debetowa czy może debetowa z chipem?
Każda z tych kart ma swoje zalety w zależności od naszych potrzeb. Na pewno
karta z chipem to najbezpieczniejsza obecnie karta, jednak i pozostałe nie
powinny sprawiać nam kłopotu, wręcz odwrotnie, powinny nam ułatwiać życie
pod warunkiem zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa, czyli dbania o
kartę, tak jak dbamy o gotówkę, nie pozostawiania jej poza zasięgiem naszego
wzroku, nie korzystania z niej w miejscach, które budzą nasze podejrzenia.
Sugeruję też sprawdzanie wyciągów transakcyjnych i jeśli zobaczymy w nich
jakieś nieścisłości zgłaszajmy je natychmiast do banku, który nam wydał
kartę. Jako klienci tych banków zawsze mamy prawo do reklamacji.

Czy są kraje w Europie, w których nigdzie nie można zapłacić Kartą VISA??
Jeśli tak, to które?
Przez pewien okres czasu były problemy w krajach byłej Jugosławii w związku
z sankcjami ONZ, teraz jednak sytuacja tam bardzo się poprawiła i w takim
kraju, jak np. Chorwacja jest już bardzo dobra. Nie jestem świadoma na dzień
dzisiejszy europejskiego kraju bez akceptacji kart VISA. Nawet w Albanii
karty są akceptowane. A w takich krajach, jak Hiszpania, Francja, Wielka
Brytania, Włochy akceptacja sięga 500 tysięcy punktów i więcej w
poszczególnym kraju.

Czy jeśli mam kartę z paskiem magnetycznym to czy mogę nim płacić w stanach
zjednoczonych czy lepiej wymienić ją na kartę z chipem i czy w USA jest
pobierana jakaś prowizja za wypłaty bezgotówkowe ?
W Stanach dominuje pasek magnetyczny, paradoksalnie ze względu na stopień
rozwoju telekomunikacji i technologii on-line Stany są w tyle za Europą w
technologii mikroprocesora, stąd też z paskiem magnetycznym nie będzie tam
żadnego kłopotu. Prowizje przy transakcjach bezgotówkowych nie powinny być
tam żadne naliczane, chyba że posiadamy kartę typu charge, przy której nasz
bank nalicza określoną prowizję.

Czy korzystanie z kart w EUR lub USD byłoby korzystniejsze w okresie urlopu
za granicą?
To zależy, ponieważ każdy bank znów rządzi się innymi mechanizmami
przeliczania walut transakcji. Coraz więcej banków przechodzi na EUR przy
kartach VISA, pamiętajmy jednak o tym, że póki co ostatecznie rachunek nasz
obciążany jest w złotówkach. Warto więc przeanalizować cały mechanizm
wymiany, a nie tylko patrzeć na to, czy karta jest w EUR czy w USD.

Jak wygląda sprawa karty i jej ubezpieczenia, czy zawsze jest zwracana pełna
kwota w czasie kradzieży karty jeżeli ktoś jej użył?
Każdy bank ma swoją indywidualną politykę i regulację. Od połowy
października b. roku sprawy te uregulowane zostaną ustawą, która mówi, iż
odpowiedzialność po stronie posiadaczy karty w przypadku jej utraty
ograniczona zostanie do 150 EUR. Nie zwalnia to nas jednak z obowiązku
dbania o kartę.

Co mam zrobić, jeżeli zgubię kartę za granicą i nie mam gotówki?
Natychmiast dzwonić do swojego banku wydawcy karty i prosić o awaryjną
wypłatę gotówki oraz być może o dostarczenie karty zastępczej. Liczmy się
jednak z tym, że taka usługa kosztuje i sprawdźmy w naszym banku ile, żeby
nie spotkała nas nieprzyjemna niespodzianka.

Jeżeli zostanie mi zatrzymana karta debetowa w bankomacie za granicą a
wracam już do kraju to czy bank zwróci mi ją np. pocztą czy mam uważać ją za
straconą?
Raczej uważałabym ją za straconą, ponieważ ze względu na bezpieczeństwo
zagraniczny bank raczej nam jej nie zwróci, a jeśli zwróci ją bankowi
wydawcy, to zniszczoną. Radziłabym więc w przypadku takim natychmiast
zwrócić się do swojego banku z prośbą o nową kartę.

Czy mogę wyrobić sobie kartę za granicą np. w Chinach?
Jak rozumiem, polskie prawodawstwo już na to zezwala, nie mogę jednak
jednoznacznie wypowiedzieć się w imieniu banków w Chinach czy Brazylii,
ponieważ sądzę, że do wyrobienia karty dla pani bank ten będzie chciał bądź
też posiadać rachunek bankowy z pani nazwiskiem, bądź też w przypadku karty
kredytowej może postawić swoje określone warunki.

Czy w jakikolwiek zmieni się system akceptacji zakupu kartą po ewentualnym
naszym wejściu do UE?
System akceptacji jako taki zmienia się niezależnie od tego, czy jesteśmy w
UE czy nie w sensie coraz szerszej sieci, punktów, coraz szybszej
autoryzacji transakcji, coraz lepszych systemów zarządzających tym procesem.
Co się zmieni na rynku, to fakt, iż otworzy się on dla banków i instytucji
finansowych z krajów UE, innymi słowy banki takie nawet bez fizycznej
obecności w Polsce będą mogły wydawać tutaj karty VISA oraz przy spełnieniu
określonych warunków obsługiwać punkty akceptujące kartę.

Co zyskujemy wyrabiając sobie kartę płatniczą?
Wolność! A precyzyjnie, całodobowy dostęp do naszego banku, czyli w
przypadku karty debetowej do środków, które mamy na rachunku, w przypadku
karty kredytowej do odnawialnej linii kredytowej udzielonej nam przez bank
bez konieczności stania w kolejkach w oddziałach banku, składania dokumentów
w celu dostania kolejnego kredytu itd. Po drugie, możliwość użycia tych
środków praktycznie na całym świecie wygodnie i bezpiecznie, tak jak każdy
normalny obywatel Europy i świata. W niektórych przypadkach bez karty wręcz
się nie obejdziemy, tak jak w punktach wynajmu samochodów.

Czy istnieją limity wynagrodzeń (czy wpłat na konto), które musze osiągać
aby móc mieć kartę płatniczą?
Nie mam na to jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każdy bank oferuje swoje
warunki. Z mojej znajomości rynku wynika, iż kartę debetową można otrzymać
przy minimalnych wpływach na rachunek, zaś kartę kredytową już przy wpływach
rzędu 900 zł miesięcznie.

Gdzie udać się po kartę i jak ją zdobyć ?
Do banku, w którym mamy rachunek po kartę debetową, w Polsce 34 banki wydają
takie karty, czyli praktycznie każdy znaczący bank na rynku. Do otrzymania
karty kredytowej nie musimy mieć rachunku w danym banku, radzę wiec
przyjrzeć się ofercie różnych banków, wybrać najbardziej nam odpowiadającą i
złożyć odpowiednie dokumenty w wybranym banku. Już ok. 15 banków wydaje
kredytowe karty VISA w Polsce.

Czy nastolatki też mogą sobie wyrobić karty płatnicze i z nich korzystać?
Jak najbardziej. Wiele z banków oferuje specjalne karty VISA dla
nastolatków, bądź wydaje karty dodatkowe do rachunku rodziców. Warto
rozejrzeć się na rynku, bo oferta jest dobra i dostępna dla wszystkich, a
nastolatki korzystają z kart identycznie jak osoby dorosłe, bo niby dlaczego
ma być inaczej?

Ile lat już istnieje VISA International Polska?
VISA International jako marka istnieje w Polsce od lat 70-tych, kiedy to
pojawiły się pierwsze punkty akceptujące karty VISA. Przez pierwszych
paręnaście lat była to jednak marka egzotyczna dla nas, jej upowszechnienie
przyszło wraz ze zmianami gospodarczymi w kraju, czyli od początku lat
90-tych. W końcu 1991 roku punktów akceptujących karty VISA w kraju było
400, teraz jest ich około 120 tysięcy. W portfelach Polaków jest zaś już
ponad 9 milionów kart VISA.

Jakie są plany rozwoju, poszerzenia działalności VISA?
Ogromne i ciekawe, musiałabym jeszcze z państwem ze dwie godziny być, żeby
je wszystkie przekazać. W paru zdaniach, ekspansja przede wszystkim
płatności bezgotówkowych, co wiąże się z rozszerzeniem sieci akceptantów
również o niestandardową, w tym środowisko wirtualne i płatności za rachunki
kartą, wreszcie dalsze szersze wydawnictwo kart dla każdego, zarówno
debetowych jak i kredytowych oraz nowych typów, np. przedpłaconych, rozwój
nowych technologii, w tym wprowadzana obecnie "verified by VISA", program
bezpiecznych transakcji w Internecie oraz nacisk na powszechną konwersję na
karty z mikroprocesorem. To zaś daje całą masę nowych możliwości, takich jak
programy lojalnościowe, funkcje identyfikacyjne, transportowe z
mikroprocesorem bezstykowym itd. Nie nudzę się, ponieważ karty to bardzo
ciekawa dziedzina, w której w Polsce jest jeszcze bardzo wiele do zrobienia.
Dzisiaj 2,3% indywidualnych wydatków konsumentów w kraju to płatności za
pomocą kart VISA. W Wielkiej Brytanii podobny wskaźnik wynosi ponad 18%, nie
wspominając Islandii, gdzie jest to 60%. Widzicie więc państwo, ile jeszcze
mamy do zrobienia.