Jak powstała PKO SA
Uwagi wytrawnego ekonomisty [Henryka Grubera, prezesa PKO] nie uszło także
to, że w latach 1928- 1929 miała miejsce wielka emigracja ludności
robotniczej i rolniczej do Francji. Wyemigrowało tam też wielu kupców i
rzemieślników, a wszyscy wysyłali swoje oszczędności do kraju, chroniąc je
przed deprecjacją wobec częstych dewaluacji franka.

Na przekazach zarabiały banki francuskie, więc Gruber zajął się
organizowaniem przekazów tych pieniędzy do Polski, a także obsługi
kredytowej emigracji poprzez Bank Polski.

Rychło się jednak okazało, że działanie filii PKO we Francji uniemożliwia
francuskie prawo. Gruber powołał więc na początku 1929 r. Bank Polska Kasa
Opieki SA, spółkę akcyjną z formalnym udziałem Banku Gospodarstwa Krajowego
i Państwowego Banku Rolnego, której wszystkie akcje miała jednak PKO.
Faktycznie była to więc część PKO. Z marketingowego punktu widzenia ważne
było zachowanie marki. Bank - w skrócie - nazywał się tak samo, a więc i z
nim wiązali emigranci zaufanie, którym darzyli "rodzica". Pierwszą placówką
nowego banku był powołany w lutym 1929 r. oddział w Paryżu. Niebawem, nie
ograniczając się do obsługi emigracji polskiej, zaczął normalną działalność
bankową, przejmując obsługę polskiego handlu zagranicznego.

Nieco inny charakter miał oddział powstały w 1931 r. w Argentynie, który -
ze względu na ustawodawstwo argentyńskie - był formalnie niezależny i nosił
nazwę Banco Polacco. Obsługiwał całą niemal wymianę handlową z tym krajem,
eliminując niekorzystne dla Polski pośrednictwo banków niemieckich. Z
oddziałem tym związał swe późniejsze, okupacyjne losy sam prezes Gruber. Tam
też, w Banco Polacco w Buenos Aires, pracował Witold Gombrowicz.

Utworzony w 1933 r. oddział w Tel Awiwie obsługiwał osobliwą dość wymianę
handlową Polski z Palestyną. Polska - centrum wydawnicze literatury
hebrajskiej - eksportowała tę literaturę do Palestyny na równi z polską. Na
liście eksportowej były też instrumenty muzyczne oraz tałesy - modlitewne
szale żydowskie.

Rozmiary tego eksportu były znaczne i wciąż rosły. Z drugiej strony
zwiększał się też stale import cytrusów oraz żydowskich liturgicznych win.
Zadzierzgnięte wówczas więzi zaowocowały podczas wojny, kiedy to palestyński
oddział Banku PKO SA funkcjonował jako ekspozytura PCK i oddał nieocenione
usługi polskiej armii na Bliskim Wschodzie.

Ostatnia, zorganizowana przez prezesa Henryka Grubera placówka powstała w
1939 r. w Nowym Jorku. Zakorzeniła się wśród Polonii amerykańskiej; pomogła
w sfinansowaniu wielu polsko-amerykańskich transakcji handlowych.

(cyt. za Waleria Mikołajczyk, Janusz Ostaszewski, "80 lat PKO", GW Magazyn
10/11/1999)

--
Nika
Pisz tutaj
http://www.cerbermail.com/?MASYSQ8hEw